Huid en vacht problemen: Allergie of Intolerantie?
De voeding die u uw hond of kat geeft, speelt een cruciale rol in het behoud van een goede gezondheid, een gezonde huid en een glanzende vacht. Met evenwichtige kwaliteitsvoeding krijgt uw huisdier alle essentiële vitaminen, eiwitten en voedingsstoffen binnen die nodig zijn voor een optimale huidconditie. Toch kunnen problemen ontstaan door overgevoeligheden, die vaak leiden tot jeuk, schilfers, haaruitval of andere klachten. Dit artikel belicht voedselovergevoeligheid, allergieën en intoleranties, met aandacht voor oorzaken, diagnoses en oplossingen – inclusief praktische tips.
"Mijn hond of kat heeft jeuk"
Het vaakst zijn parasieten de boosdoener, vooral vlooien. Zelfs als je bijna geen vlooien ziet, kan een vlooienallergie maandenlang heftige jeuk geven. Ook mijten zoals oormijt, schurftmijt, demodex of cheyletiella (wandelende roos), luizen en zandvlooien komen regelmatig voor.
Daarna komen allergieën: een allergie voor vlooienspeeksel, een voedselallergie of voedselintolerantie (vaak jeuk aan poten, oren, liezen en rond de anus), of atopie, een allergie voor dingen in de omgeving zoals huisstofmijt, pollen, gras of schimmels. Contactallergie tegen bijvoorbeeld een nieuwe mand, shampoo of vloerreiniger is minder vaak, maar gebeurt ook.
Huidinfecties zijn een veelvoorkomende volgende stap: bacteriële infecties of een gist-infectie (Malassezia) die een typische muffe of “olifantenhuid”-geur geven, vooral tussen de tenen, in liezen en oren. Soms speelt een droge huid mee door te weinig essentiële vetzuren, te vaak wassen of een te droge lucht in huis.
Bij oudere dieren kunnen hormonale problemen zoals een te traag werkende schildklier, de ziekte van Cushing of een disbalans in geslachtshormonen jeuk veroorzaken. Stress, verveling of angst leidt soms tot overmatig likken of bijten, vooral bij katten.
In zeldzame gevallen gaat het om auto-immuunziekten, schimmelinfecties zoals ringworm of zelfs pijn elders in het lichaam waardoor het dier op een bepaalde plek blijft likken of bijten.
Voedselovergevoeligheid: Allergie of Intolerantie?
Voedselovergevoeligheid is een overkoepelende term voor abnormale reacties op ingrediënten in het voer. Hieronder vallen voedselallergieën (immunologische reacties) en voedselintoleranties (niet-immunologische reacties). De symptomen lijken vaak op elkaar – zoals jeuk, huidontstekingen of maag-darmklachten – waardoor een grondig onderzoek essentieel is. Uw dierenarts kan de exacte oorzaak vaststellen.
Bij een voedselintolerantie kan het lichaam een stof niet goed verteren, bijvoorbeeld door een enzymtekort. Dit leidt tot triggers zoals lactose (melksuiker), wat maag-darmklachten veroorzaakt zoals diarree, buikpijn of winderigheid. Het is vergelijkbaar met lactose-intolerantie bij mensen, waar lactase ontbreekt.
Een voedselallergie ontstaat wanneer het immuunsysteem overdreven reageert op eiwitten (allergenen). Het lichaam ziet deze als bedreiging en zet een verdediging in, waarbij histamine vrijkomt. Dit veroorzaakt jeuk, roodheid en ontstekingen. Veelvoorkomende allergenen zijn kip, rundvlees, tarwe, eieren, zuivel, soja, maar ook kleurstoffen of conserveermiddelen. Let op: een allergie zegt niets over de voerkwaliteit; het dier is simpelweg overgevoelig voor een specifiek eiwit. Histamine speelt hier een grote rol en kan zich ophopen als een 'overlopende emmer', leidend tot chronische klachten. Vleessoorten met hoge histaminegehaltes zijn varken, lam, wild (hert, duif) en vis (makreel, haring, zalm, sardines). Rund, kip, kalkoen en paard bevatten weinig histamine en geven minder problemen.
Prevalentie van Allergieën bij Honden en KattenAllergieën komen voor bij een aanzienlijk deel van de huisdieren, al zijn exacte cijfers schattingen door variërende diagnostiek. Naar schatting vertoont 20-25% van de honden allergische symptomen, waarvan circa 2% een gediagnosticeerde voedselallergie is (via eliminatiedieet). Van deze voedselallergieën komt 80-90% van dierlijke eiwitten en minder dan 5% van plantaardige eiwitten zoals gliadines in gluten (bijv. tarwe, spelt). Omgevingsallergenen veroorzaken maar liefst 80-90% van alle allergieën, dus voerwisseling is niet altijd nodig.
Bij een voedselintolerantie kan het lichaam een stof niet goed verteren, bijvoorbeeld door een enzymtekort. Dit leidt tot triggers zoals lactose (melksuiker), wat maag-darmklachten veroorzaakt zoals diarree, buikpijn of winderigheid. Het is vergelijkbaar met lactose-intolerantie bij mensen, waar lactase ontbreekt.
Een voedselallergie ontstaat wanneer het immuunsysteem overdreven reageert op eiwitten (allergenen). Het lichaam ziet deze als bedreiging en zet een verdediging in, waarbij histamine vrijkomt. Dit veroorzaakt jeuk, roodheid en ontstekingen. Veelvoorkomende allergenen zijn kip, rundvlees, tarwe, eieren, zuivel, soja, maar ook kleurstoffen of conserveermiddelen. Let op: een allergie zegt niets over de voerkwaliteit; het dier is simpelweg overgevoelig voor een specifiek eiwit. Histamine speelt hier een grote rol en kan zich ophopen als een 'overlopende emmer', leidend tot chronische klachten. Vleessoorten met hoge histaminegehaltes zijn varken, lam, wild (hert, duif) en vis (makreel, haring, zalm, sardines). Rund, kip, kalkoen en paard bevatten weinig histamine en geven minder problemen.
Prevalentie van Allergieën bij Honden en KattenAllergieën komen voor bij een aanzienlijk deel van de huisdieren, al zijn exacte cijfers schattingen door variërende diagnostiek. Naar schatting vertoont 20-25% van de honden allergische symptomen, waarvan circa 2% een gediagnosticeerde voedselallergie is (via eliminatiedieet). Van deze voedselallergieën komt 80-90% van dierlijke eiwitten en minder dan 5% van plantaardige eiwitten zoals gliadines in gluten (bijv. tarwe, spelt). Omgevingsallergenen veroorzaken maar liefst 80-90% van alle allergieën, dus voerwisseling is niet altijd nodig.
Totaal allergieën: 100%
├── Milieu (pollen, mijt, vlooien): 85–90%
└── Voedsel: 5–10%
├── Vlees/ei/zuivel: 80–90% → ~4–9% van totaal
├── Granen: <5% → <0,5% van totaal
└── Overig (additieven, etc.): rest
Prevalentie in populatie
Belangrijk:
Bepaalde rassen zijn gevoeliger voor voedselallergie, zoals Soft Coated Wheaten Terrier, Dalmatiër, West Highland White Terrier, Sharpei, Lhasa Apso, Cocker Spaniel, Springer Spaniel, Dwergschnauzer, Labrador Retriever, Duitse Herder, Golden Retriever, Teckel en Boxer.|
Allergie
|
Honden
|
Katten
|
|---|---|---|
|
Vlooienallergie
|
5–10%
|
5–12%
|
|
Voedselallergie
|
1–2%
|
0,5–1%
|
|
Atopische dermatitis
|
10–15%
|
10–15%
|
|
Contactallergie
|
<1%
|
<1%
|
Belangrijk:
- 80–90% van alle jeuk bij hond/kat is een allergie.
- Vlooienallergie = veel voorkomend, vooral bij katten.
- Voedselallergie = zeldzaam, maar vaak verkeerd gediagnosticeerd.
Andere oorzaken van jeuk en huidproblemenJeuk heeft vaak meerdere oorzaken, fysiologisch of psychologisch:
- Fysiologisch: Dermatitis, parasieten (vlooien, teken, mijten), wonden, allergieën, anaalklierproblemen (verstopping leidt tot 'sleetje rijden'), seborroe (verstoorde talgproductie, erfelijk of door infecties/allergieën).
- Psychologisch: Stress, angst, verveling of OCD-achtig gedrag (overmatig likken als zelfkalmering).
Meest voorkomende voedselallergieën bij honden
Meest voorkomende voedselallergieën bij katten
|
Rang
|
Allergeen
|
Percentage (gemiddeld)
|
Opmerkingen
|
|---|---|---|---|
|
1
|
Rundvlees
|
30–35%
|
Veruit het meest voorkomend
|
|
2
|
Zuivel
|
15–20%
|
Melk, kaas, yoghurt
|
|
3
|
Kip
|
12–15%
|
Inclusief kippenvlees en -vet
|
|
4
|
Soja
|
8–12%
|
Hoger dan lam
|
|
5
|
Tarwe
|
8–10%
|
Glutenintolerantie vaak verward
|
|
6
|
Lam
|
4–7%
|
Lager dan soja
|
|
7
|
Maïs
|
3–5%
|
Minder frequent
|
|
8
|
Vis / Ei
|
< 3%
|
Zelden primair allergeen
|
Meest voorkomende voedselallergieën bij katten
|
Rang
|
Allergeen
|
Opmerkingen
|
|---|---|---|
|
1
|
Rundvlees
|
Meest voorkomend
|
|
2
|
Vis
|
Veel in tonijn- of zalmvoer
|
|
3
|
Kip
|
Vaak in droogvoer
|
|
4
|
Zuivel
|
Minder gebruikelijk
|
|
5
|
Soja
|
Minder vaak dan bij honden
|
Diagnose.Diagnose is complex, omdat jeuk overlapt met vlooien, mijten, anaalklierontsteking, oorontsteking of meerdere aandoeningen tegelijk. Sluit eerst parasieten uit, dan voedselallergie via een strikt eliminatiedieet (9 weken nieuw eiwit/koolhydraat, geen snacks). Verbetering? Blijf bij dat voer. Geen verbetering? Onderzoek atopie via bloed- of huidtest (niet 100% betrouwbaar).
Enkele tips die u bij hond en kat ook onder 'Dieet' kunt vinden zijn:
Bij voedselovergevoeligheid/allergie:
- Hypoallergene, gluten-/graanvrije opties: BF® Adult Kalkoen (graanvrij), BF® Geperst Lam (glutenvrij), BF® Geperst Zalm (graanvrij), BF® Lam&Rijst (glutenvrij), BF® Sensitive Mini (graanvrij), BIOFOOD natvoer (één eiwit, graanvrij: kip, rund, kalkoen), BF® Sensitive voor katten.
- Aanvullen met BF® Schotse Zalmolie voor hond en kat, BF® Vloeibaar Schapenvet of BF® Schapenvet Zalm Bonbons beide voor de hond. Eiwitvrij of eiwitarm.
- BF® Knoflook Tabletten (diverse varianten) voor hond en kat, BF® 3-in-1 koekjes Look & Kruid of BF® Knoflook Bonbons (maxi/mini) voor de hond of de BF® natuurkruidenmix met oa knoflook. Producten die er voor zorgen dat de hond of kat als gastheer niet aantrekkelijk wordt gevonden.
- BF® Relax Tabletten (valeriaan) voor hond en kat, BF® 3in1 Relax Koekjes voor de hond of BF® Probiotica producten voor hond en kat.
- Vezelrijk: BF® Weight Control (zeer vezelrijk), BIOFOOD Bio Chicken All life stages (hoog in vezels). BF® Probiotica tabletten voor hond en kat, BF® 3in1 Koekjes Gras & Poep voor stevige ontlasting (niet teveel geven) voor de hond. BF® Control Urinary voor de kat.
- BF® Schotse Zalmolie (hoge omega-3) voor hond en kat, speciale shampoos. Combinatie werkt vaak het best.
- BF® Schotse Zalmolie voor hond en kat, BF® Vloeibaar schapenvet, BF® Schapenvet bonbons voor de hond of BF® Natuurkruidenmix voor hond en kat voor spijsvertering, stofwisseling, gewrichten, stress, huid/vacht. Voorkom overmatig borstelen/baden; zorg voor vochtige lucht.
In onze shop kunt u onder 'Dieet' zien welke voeding en/of overige producten we adviseren voor uw hond en/of kat.
Voor meer informatie mail: info@bfpetfood.nl of maak gebruik van de contactpagina.
